“Kinderen zijn de meest overtuigende sprekers als het om klimaat gaat”

Dit najaar is alweer de derde editie van de schrijfwedstrijd Beste Junior Klimaatspeech. Rond de internationale klimaattop in Brazilië kunnen kinderen tussen de 9 en 14 jaar oud van zich laten horen voor de aarde. Speechschrijver en juryvoorzitter Tessa van Beest hoopt weer op een flinke stapel speeches. Maar hoe schrijf je eigenlijk een supergoeie speech? 

Tessa, wat doet een speechschrijver?
“Je schrijft teksten voor een ander, voor een bijeenkomst zoals een belangrijke vergadering, een jubileum of een herdenking. Het verhaal moet natuurlijk bij diegene passen, dus het allerliefste praat ik eerst met de spreker. Zo kan ik erachter komen wat diegene het belangrijkste vindt om te vertellen. Als je voor een minister schrijft, komt er vaak inhoud bij kijken die je niet zelf bedenkt. Dan lijkt het een beetje op het maken van een spreekbeurt; je krijgt informatie, je zoekt zelf dingen op en je laat je inspireren, bijvoorbeeld door een film of boek. Ik broed op wat het verhaal zou kunnen zijn en zoek daarbij naar de rode draad. Dat helpt mij om uit alle leuke informatie een selectie te maken.”
 

 

Voor Mark Rutte schrijven was mijn allereerste baan als speechschrijver. Spannend, want dan zijn het meteen de woorden van de minister-president.  

Voor wie heb jij speeches geschreven?
“De bekendste is denk ik Mark Rutte, voormalig minister-president en nu NAVO-baas. Voor hem schrijven was mijn allereerste baan als speechschrijver. Dat was heel spannend, want dan zijn het meteen de woorden van de minister-president. In het begin schreef ik daarom soms een beetje te deftig. Ik houd van speeches waar soms een kleine knipoog in zit en dat paste goed bij Rutte. Hij heeft een heel goede timing, waardoor die kleine grapjes vaak goed overkwamen. Andere ministers waar ik voor heb geschreven zijn Wopke Hoekstra en Sigrid Kaag. Inmiddels schrijf ik voor heel veel verschillende mensen."
 

Bijzondere speech

“Een sterk voorbeeld uit het buitenland vind ik de speech die Emma Gonzalez hield bij de March for Our Lives. Dat is een grote demonstratie tegen wapenbezit in Amerika. Zij sprak over een schietpartij op haar school waarbij ze veel vrienden heeft verloren. Ze houdt halverwege een stilte die net zo lang duurt als de schietpartij duurde. Heel bijzonder en indrukwekkend."

"De eerste les die je als aankomend speechschrijver krijgt als je een speech schrijft, is dat drie dingen moeten kloppen: logos, pathos en ethos. Oftewel: het verhaal moet logisch zijn, in aansprekende taal en op de emoties inspelen en de spreker moet geloofwaardig zijn. Alles klopt aan deze speech.”

 

Welke Nederlandse speech heeft heel veel indruk op je gemaakt?
“De speech waarin excuses worden gemaakt voor de rol van Nederland in het slavernijverleden. Een moeilijke toespraak om te schrijven maar op een heel goede manier gedaan. Zo’n toespraak is voor veel mensen heel belangrijk en daar moeten echt de juiste woorden voor worden gekozen. In Nederland zijn niet heel veel historische speeches, maar dit is er wel een.”

“Zelf heb ik bijvoorbeeld speeches geschreven rondom de ramp met vlucht MH17 en voor bij de huldiging van de Olympische sporters. Ik help ook bij de speeches van de Toppers van Onderop. Dat zijn mijn favoriete speeches. Het zijn altijd persoonlijke verhalen van mensen die zelf aan de slag zijn gegaan voor een duurzame toekomst, zoals Elisah Pals van Zero Waste Nederland en Arjan Lucius van Junior Klimaatcoach/Junior Energiecoach. Vaak zijn alleen de voorgesprekken al superinspirerend!”

Kinderen laten zien dat het misschien helemaal niet zo ingewikkeld is. 

Waarom moeten kinderen met de Beste Junior Klimaatspeech van zich laten horen?
“Ik denk dat kinderen, juist als het gaat om klimaat, de meest overtuigende sprekers zijn. Omdat het over hun toekomst gaat en over hoe hun planeet en de natuur er straks uit ziet. Zij kunnen hun eigen verhaal vertellen en hun zorgen delen. We hebben echte verhalen nodig en kinderen hebben hier de belangrijkste stem in. Ik vind het altijd mooi hoe kinderen laten zien dat volwassenen het vaak heel ingewikkeld maken, terwijl het misschien helemaal niet zo ingewikkeld is.”
 

Doe mee!

De opdracht: Stel, je mag alle wereldleiders toespreken op de COP30, wat zou je hen dan zeggen?

Schrijf een speech van maximaal een half A4 óf neem een video op van maximaal 1 minuut. Wie weet wordt jouw speech voorgedragen op De Top van Onderop op 19 november aanstaande. De winnaar mag met zijn vrienden, sportmaten of hele klas een dag naar NEMO Science Museum Amsterdam!

Zo doe je mee

 

Tips van Tessa voor een supergoeie speech

  • Kies een persoonlijke invalshoek. Het mag ook iets kleins zijn, bijvoorbeeld dat je ziet dat in het bos bij jou in de buurt iets verandert. Waar maak jij je druk over? Een klein persoonlijk voorbeeld zorgt ervoor dat veel mensen zich er in kunnen herkennen.
  • Omschrijf je voorbeelden heel goed, maak het beeldend, zodat mensen het voor zich zien.
  • Denk goed na over het begin en het einde. Trek de aandacht met je begin. Met een goed einde bepaal je wat mensen onthouden van je speech.
  • Schrijf in spreektaal; niet te ingewikkeld.
  • Lees je speech een keertje voor om te horen hoe het klinkt. 

Tessa van Beest, speechschrijver en juryvoorzitter van de Beste Junior Klimaatspeech

 

 

 

 

 

Blijf op de hoogte

Geen belangrijke updates missen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.

Inschrijven

 

 

Cookie-instellingen