Klimaatvrienden!
Goedenmiddag!
Om te beginnen, maak ik graag een diepe buiging voor Ed Nijpels.
Ed, jij was en jij bent een groene strijder van het eerste uur.
Vele jaren heb je gewrikt aan politieke deuren voor een groenere wereld.
Ik heb zelf van nabij meegemaakt hoe hard je er tegenaan moest om het Klimaatakkoord – in 2018 en 2019 - op de rails te houden.
Dat is je gelukt, niet in de laatste plaats dankzij de uitstekende staf van de SER.
Met dat Klimaatakkoord werden twee doorbraken bereikt:
Voor het eerst lag er een tastbaar Klimaatplan voor heel Nederland. Zeker niet perfect, maar toch: zo’n plan hadden we eerder niet.
Het tweede goede nieuws van dat moment: een ruime politieke meerderheid in de Tweede Kamer steunde het Klimaatakkoord. Ook die politieke meerderheid voor een omvattend klimaatbeleid was nieuw.
We komen nu, 3,5 jaar later, in een nieuwe fase.
Het gaat nu meer dan ooit ook om uitvoering van al die plannen. Actie, actie, actie, zoals de MP vorig jaar zei in Glasgow. De tijd dringt, behoorlijk.
De klimaat-sommen van deze week, van het PBL en de andere instituten, lieten zien dat de klimaat- en energietransitie niet voldoende op schiet.
Het kabinet moet aan de slag. Er is meer is nodig op weg naar een emissiereductie van 55-60% in 2030, nog 8 jaar te gaan. Dat zijn ongeveer 100 maanden.
De rekenmeesters legden afgelopen dinsdag ook de vinger op een andere zere plek: het tempo moet vooral ook omhoog in de tastbare uitvoering van het klimaatbeleid.
Die boodschap gaat ons allemaal aan.
Waar je ook zit, wat je ook doet: de komende jaren moet de slagkracht omhoog.Dat lukt pas goed als zoveel mogelijk burgers en bedrijven gaan meedoen. En dat kan alleen slagen, als we het principe van fair share, het principe van klimaatrechtvaardigheid recht doen. Wie vandaag de grootste verantwoordelijkheid draagt voor de uitstoot van broeikasgassen, in de beste positie verkeert, met de meeste middelen, levert de grootste bijdrage. Een beter klimaat begint niet bij jezelf. Of aan jezelf denken. Een beter klimaat begint met klimaatrechtvaardigheid, internationaal en nationaal. De Just Transition, zoals de Europese Commissie dat noemt.
Een beter klimaat is WEL een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Er zijn goddank veel mensen die in die geest in actie zijn gekomen.
We zijn vandaag in Nederland gezegend met vele, fantastische initiatieven van burgers en bedrijven, van netwerken, wetenschappers, en activisten. De transitie van onderop. Deze koplopers zijn een grote krachtbron van inspiratie en duurzame vernieuwing. Velen van U. Ga alsjeblieft door en hou vol!
Laten we ook de hand uitreiken naar vele burgers en bedrijven die vandaag de dag worstelen met de vraag wat zij kunnen doen, wat hun aandeel kan zijn. Beter snappen wat zij nodig hebben helpt de boel vooruit.
Daar kunnen we iets aan doen.
Minister Jetten heeft mij gevraagd om onafhankelijk voorzitter te worden van het Nationaal Klimaat Platform.
Dat doe ik heel graag.
Vandaag ben ik benoemd, vanaf vandaag gaat het Nationaal Klimaat Platform van start, vanaf dit moment kunt u ons digitaal vinden. Dit Platform wordt ondersteund door het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving dat verbonden is van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Ons motto is: ‘versnellen en verbinden’.
Wat ik al zei: het tempo moet omhoog, tastbare actie van velen is nodig.
Daarvoor wil ik, samen met het nieuwe team van het Nationaal Klimaat Platform, in gesprek met professionals en uitvoerders die elke dag bezig zijn met de transitie. Wat is hun ervaring, hoe kan het beter? Ik wil van vele koplopers horen hoe we hun impact kunnen versterken. Hoe kunnen we versnellen?
En ik wil contact leggen met burgers en ondernemers – vooral die in het MKB - die vandaag zich afvragen wat zij hiermee aan moeten. Juist hun verhaal moet nu gehoord. Hoe kunnen zij vertrouwen hebben in deze transitie? Wat is daarvoor nodig? Hoe kunnen we hen beter verbinden aan de transitie?
Hier is het uitgangspunt van de rechtvaardige transitie relevant: ik ga mensen met een smalle beurs in een tochtige huurwoning met schimmel op de muur niet vertellen wat energiebesparing is, dat weten ze meestal echt wel. Hun thermostaat staat al jaren op 16 graden of lager. Hun persoonlijke carbon-footprint is vermoedelijk de laagste van ons allen. Hun verhaal doet ertoe omdat het de weg kan openen naar meer generositeit en rechtvaardigheid.
Met mijn team zal ik deze verhalen en dialogen over kansen, knelpunten en oplossingen meenemen naar minister Jetten en andere bewindslieden die het aangaat. Dan ga ik op mijn beurt flink drammen. Met een glimlach, uiteraard.
En 1x per jaar leg ik openbaar verantwoording af over ons werk en bevindingen.
Versnellen en verbinden. Elke dag.
Ik ben mij er zeer van bewust dat op allerlei plekken dit gesprek al lang wordtgevoerd. Het wemelt ook van goede plannen en ideeën voor een duurzame toekomst.
Ik wil niets liever dan dit alles versterken met dit Platform en zorgen dat Rob Jetten en zijn collega’s daar hun voordeel mee kunnen doen.
Kortom: ik ga dit avontuur alleen doen MET U. Daarom nodig ik U uit, om op vrijdagochtend, 2 december het gesprek met mij te voeren over wat ik moet doen. Hoe ik dit Nationaal Klimaat Platform het beste kan benutten. Dat gesprek doen we in de vorm van een webinar. U kunt zich daarvoor vanaf vandaag aanmelden.
Ik zal de komende tijd verder werken, in gesprek met velen, aan de opbouw van het team, en de programma’s van het Nationaal Klimaat Platform. Ik ga graag eind november naar het kabinet terug om mijn eerste plannen te delen. En dat doe ik dus ook op 2 december, met U. In het openbaar. Nogmaals: U bent van harte welkom, uw actieve stem wordt gewaardeerd.
Ik hoor van U.
En u hoort van mij.
Dank u wel!